Bài này mình viết cho VMF
Ngày nay, lô đề đã trở thành một trong những tệ nạn phổ biến nhất ở nước ta. Tác hại của nó ("đánh đề ra đê mà ở") thì ai cũng biết. Song số người đánh đề thì không giảm mà lại ngày càng tăng. Đặc biệt là giới trẻ. Các diễn đàn lô đề mọc lên như nấm. Thấp thoáng trên diễn đàn toán cũng có những câu hỏi làm sao để đánh lô đề được lãi. Trong bài viết này, tôi sẽ phân tích sơ lược về cái được, mất khi đánh lô đề. Hi vọng bạn đọc rút ra được kết luận cho mình.
Lô và đề có đưa bạn đến giàu có?
BÀI TOÁN ĐÁNH ĐỀ
Luật chơi đề đại loại như sau: Sáng, bạn đặt một số tiền, nói đơn giản là $A$ (đồng) cho chủ đề, vào một số từ $00$ đến $99$. Mục đích của người chơi đề là làm sao số này trùng vào $2$ chữ số cuối cùng của giải xổ số do Nhà nước phát hành trong ngày đó. Khi xổ số quay, hai chữ số này được xác định (gọi là “đề về”), chủ đề so số và thanh toán tiền nong. Nếu số của bạn trùng, bạn sẽ được $70A$ (đồng) (tức $70$ lần số tiền đầu tư). Nếu không trúng, bạn sẽ mất $A$ (đồng) đặt cược lúc đầu.
“Ai ơi yêu lấy số đề
Khi đi một chỉ, khi về bảy cây !”
(Theo blog của GS Vũ Hà Văn)
Câu thơ này đã lừa được nhiều người.
Giả sử có ai đó trót dại đánh đề. Anh ta đánh $23000$ (đồng) cho $1$ con đề. Xác suất anh ta trúng là $\frac{1}{{100}} = 0,01$. Nếu trúng, anh ta được:
Giả sử có ai đó trót dại đánh đề. Anh ta đánh $23000$ (đồng) cho $1$ con đề. Xác suất anh ta trúng là $\frac{1}{{100}} = 0,01$. Nếu trúng, anh ta được:
$23 000 . 70 = 1 610 000$ (đồng)
Vậy là lãi:
$1 610 000 – 23 000 = 1 587 000$ (đồng)
Xác suất anh ta trượt là: $1 – 0,01 = 0,99$. Nếu trượt anh ta lãi: $- 23 000$ (đồng)
Vậy trung bình anh ta được:
Vậy trung bình anh ta được:
$1 587 000 . 0,01 – 23 000 . 0,99 = - 6 900$ (đồng)
Như vậy mỗi lần chơi đề, anh ta lỗ $6 900$ (đồng).
Có người khuyên anh ta: “Hãy đi đánh lô, đánh lô dễ được lãi hơn”. Anh ta nghe theo.
BÀI TOÁN ĐÁNH LÔ
Luật chơi lô đại loại như sau: Sáng, bạn đặt cược $1$ con số trong phạm vi từ $00$ đến $99$ và một số điểm lô, $a$ điểm chẳng hạn. Mỗi điểm lô phải chi phí $23 000$ (đồng). Dàn lô gồm $27$ con lô (là $2$ chữ số cuối của các số tại các giải Xổ số của Nhà nước phát hành).
Có người khuyên anh ta: “Hãy đi đánh lô, đánh lô dễ được lãi hơn”. Anh ta nghe theo.
BÀI TOÁN ĐÁNH LÔ
Luật chơi lô đại loại như sau: Sáng, bạn đặt cược $1$ con số trong phạm vi từ $00$ đến $99$ và một số điểm lô, $a$ điểm chẳng hạn. Mỗi điểm lô phải chi phí $23 000$ (đồng). Dàn lô gồm $27$ con lô (là $2$ chữ số cuối của các số tại các giải Xổ số của Nhà nước phát hành).
Nếu có $k$ con lô trùng với số bạn đã đặt cược thì số người ta gọi là bạn đã trúng “$k$ nháy”. Mỗi “nháy”, chủ lô trả cho bạn $80 000 . a$ (đồng).
Giả sử anh bạn của chúng ta đánh $1$ điểm lô. Anh ta chi hết $23 000$. Dễ thấy đánh lô là một phép thử Bernoulli.
Xác suất để anh ta trúng đúng $k$ nháy ($k = 0, 1, ..., 27$) là $C_{27}^k (0,01)^k (0,99)^{27 - k} $
Nếu trúng, anh ta được $80 000.k$ (đồng). Như vậy lãi :
Giả sử anh bạn của chúng ta đánh $1$ điểm lô. Anh ta chi hết $23 000$. Dễ thấy đánh lô là một phép thử Bernoulli.
Xác suất để anh ta trúng đúng $k$ nháy ($k = 0, 1, ..., 27$) là $C_{27}^k (0,01)^k (0,99)^{27 - k} $
Nếu trúng, anh ta được $80 000.k$ (đồng). Như vậy lãi :
$80 000. k – 23 000$ (đồng)
Vậy trung bình anh ta lãi:
$E = \sum\limits_{k = 0}^{27} {\left[ {C_{27}^k .\left( {0,01} \right)^k (0,99)^{27 - k} .\left( {80k - 23} \right)} \right]} $
$=80\sum\limits_{k = 1}^{27} {\left[ {kC_{27}^k .\left( {0,01} \right)^k (0,99)^{27 - k} .} \right] - 23} $
$=80.\frac{{27}}{{100}}\sum\limits_{k = 0}^{26} {\left[ {C_{26}^k .\left( {0,01} \right)^k (0,99)^{26 - k} .} \right] - 23} $
$=8.2,7 – 23 = -1,4$ (nghìn đồng)
Vậy trung bình anh ta lỗ $1 400$ (đồng).
Rõ ràng là đánh lô lỗ ít hơn đánh đề
Có người lại khuyên anh ta nên đánh một lúc nhiều con để được lãi. Anh ta làm theo lời khuyên vàng ngọc đó thì sẽ ra sao ?
$E = \sum\limits_{k = 0}^{27} {\left[ {C_{27}^k .\left( {0,01} \right)^k (0,99)^{27 - k} .\left( {80k - 23} \right)} \right]} $
$=80\sum\limits_{k = 1}^{27} {\left[ {kC_{27}^k .\left( {0,01} \right)^k (0,99)^{27 - k} .} \right] - 23} $
$=80.\frac{{27}}{{100}}\sum\limits_{k = 0}^{26} {\left[ {C_{26}^k .\left( {0,01} \right)^k (0,99)^{26 - k} .} \right] - 23} $
$=8.2,7 – 23 = -1,4$ (nghìn đồng)
Vậy trung bình anh ta lỗ $1 400$ (đồng).
Rõ ràng là đánh lô lỗ ít hơn đánh đề
Có người lại khuyên anh ta nên đánh một lúc nhiều con để được lãi. Anh ta làm theo lời khuyên vàng ngọc đó thì sẽ ra sao ?
(Đề nghị ghi rõ tác giả: Hoàng Ngọc Thế khi copy bài này)
Xem Phần 2
0 comments:
Đăng nhận xét